Menu główne
INFORMACJE ORAZ OGÓLNE PORADY DLA RODZICÓW UCZNIÓW DOTKNIĘTYCH DYSLEKSJĄ ROZWOJOWĄ
Dysleksja rozwojowa to termin określający zespół specyficznych trudności w uczeniu się czytania i pisania u dzieci o prawidłowym rozwoju intelektualnym.
Trudności w czytaniu i pisaniu objęte tą nazwą mogą występować u dziecka w trzech formach – w postaci izolowanej lub jako zespół dwóch a nawet trzech form zaburzeń:
•Dysgrafia – trudności w opanowaniu pożądanego poziomu graficznego pisma.
•Dysleksja -
•Dysortografia – specyficzne trudności z opanowaniem poprawnej pisowni (nie tylko błędy ortograficzne)
Trudności w czytaniu i pisaniu u dzieci mają różne przyczyny i nie zawsze są przejawem dysleksji rozwojowej.
Nie stwierdza się dysleksji u dzieci :
•z inteligencją niższa niż przeciętna (Mówimy wtedy o ogólnych trudnościach w nauce, w tym również w czytaniu i pisaniu. Dzieci takie potrzebują dostosowania wymagań programowych do możliwości umysłowych tj. zawężenia zakresu materiału nauczania i obniżenia wymagań)
•z upośledzeniem umysłowym – uczniowie upośledzeni umysłowo wymagają specjalnych metod nauczania oraz specjalnego programu edukacyjnego.
•Z wadami wzroku i słuchu, które nie są korygowane.
•Zaniedbanych środowiskowo ( dzieci takie nie ćwiczą umiejętności czytania w domu, nie czyta się im książek, nie rozbudza się i nie rozwija się ich zainteresowania czytaniem)
•Dotkniętych schorzeniami neurologicznymi (mózgowe porażenie dziecięce, epilepsja)
Uczeń dyslektyczny to taki uczeń, który ma dobre możliwości umysłowe ale jego rozwój psychomotoryczny przebiega nieharmonijnie. Oznacza to, że niektóre funkcje rozwijają się dobrze lub ponadprzeciętnie, inne zaś z wyjątkowym opóźnieniem. Dotyczy to zaburzeń rozwoju tych funkcji poznawczych i ruchowych, które biorą udział w procesie czytania i pisania, oraz ich współdziałanie.
Są to:
•Nieprawidłowości rozwoju funkcji słuchowo – językowych (objawiają się jako zaburzenia uwagi pamięci i percepcji słuchowej).
•Zaburzenia funkcji wzrokowych ( uwagi i spostrzegania wzrokowego, pamięci wzrokowej).
•Deficyty rozwoju funkcji ruchowych, a zwłaszcza motoryki rąk.
•Zakłócenia lateralizacji ( np. skrzyżowana lateralizacja, oburęczność, brak dominacji jednego oka).
•Zaburzenia orientacji ( zaburzenia w schemacie ciała).
U ucznia dyslektycznego trudności w czytaniu i pisaniu występują od początku nauki szkolnej (już w klasie zerowej). Trudności te są nasilone i długotrwałe i nie ustępują zaraz po podjęciu terapii i udzieleniu pomocy, lecz wymagają długotrwałych, specjalistycznych oddziaływań.
Stwierdzenie dysleksji rozwojowej wymaga wielospecjalistycznej diagnozy w poradni psychologiczno – pedagogicznej przez zespół składający się z psychologa, pedagoga oraz często logopedy. Niekiedy konieczna jest konsultacja lekarska, aby wykluczyć przyczyny zdrowotne.
Na badania diagnostyczne do poradni rodzice mogą udać się z dzieckiem bez skierowania. Każde przedszkole i szkoła są związane z taka placówką. Badanie jest bezpłatne i odbywa się tylko za zgodą rodziców. Po wielospecjalistycznej diagnozie rodzice otrzymują opinię o poziomie funkcjonowania dziecka, która powinna być przekazana szkole. Opinia zawiera opis występujących zaburzeń oraz wskazanie mocnych stron dziecka, które powinny stać się oparciem w prowadzonej terapii. W opinii takiej znajdują się wskazania do prowadzenia terapii oraz zalecenia odnośnie poziomu wymagań oraz oceniania. Z opinią o uczniu powinni zapoznać się wszyscy nauczyciele z nim pracujący.
Dziecko z dysleksją ma pewna prawa, nie są to jednak przywileje ani zwolnienie od pracy lecz okazja do stworzenia właściwych warunków do terapii i nauki.
Prawa te opisane są w rozporządzeniach Ministra Edukacji Narodowej i gwarantują uczniowi:
•wczesną diagnozę,
•wczesną i specjalistyczną interwencję,
•program i metody nauczania dostosowane do potrzeb i możliwości ucznia
•udział w zajęciach korekcyjno – kompensacyjnych,
•dostosowanie wymagań szkolnych oraz sposobu oceniania,
•zwolnienie z nauki drugiego języka obcego w przypadku stwierdzenia głębokiej dysleksji (na wniosek rodziców, poparty opinią poradni)
•dostosowanie warunków egzaminów zewnętrznych ( sprawdzian w klasie VI, egzamin gimnazjalny, matura).
Trudności dyslektyczne można pokonać, jedynym tego sposobem jest systematyczna praca z dzieckiem. Można ją rozpocząć w każdym wieku, jednak najlepsze efekty przyniesie jak najwcześniejsze wykrycie problemu i rozpoczęcie terapii i pracy z dzieckiem w domu.
Spodziewany efekt w terapii dziecka dyslektycznego osiągniemy wtedy, gdy z dzieckiem pracować będą nie tylko nauczyciele i specjaliści, ale również rodzice w warunkach domowych.
Zadaniem rodziców powinno być:
•codzienne kontrolowanie wykonywanych przez dziecko zadań domowych i wspomaganie go w pracy,
•nadzór nad wykonywaniem ćwiczeń zaleconych przez nauczyciela – terapeutę,
•systematyczne ćwiczenie z dzieckiem technik szkolnych – czytania i pisania,
•zapewnienie atmosfery zrozumienia akceptacji i życzliwości,
•zadbanie o właściwą organizację czasu i miejsca pracy ucznia w domu (dobry czas na naukę to godz. 16 -
•stałe uświadamianie dziecku, że jego praca przyniesie efekty, wzbudzanie wiary w możliwość pokonywania trudności, dawanie wsparcia oraz poczucia bezpieczeństwa.
Najważniejsze zasady, których nie można zapominać:
•codzienna i systematyczna praca w przyjaznej atmosferze,
•30 minut każdego dnia na wykonywanie ćwiczeń w czytaniu i pisaniu,
•wypełnianie ćwiczeń ołówkiem,
•stosowanie na początku ćwiczeń w mówieniu,
•doprowadzanie ćwiczeń do końca,
•sprawdzanie ćwiczeń wykonywanych przez dziecko.
•Czytania można się nauczyć tylko przez codzienne czytanie a pisania przez systematyczne pisanie.
Rodzice dzieci dotkniętych dysleksją zawsze mogą uzyskać wsparcie ze strony pracowników Poradni Psychologiczno – Pedagogicznych (tel. 0757824300) również ze strony Polskiego Towarzystwa Dysleksji. Najbliższy oddział PTD mieści się w Jeleniej Górze (ul. 1 Maja 43, tel. 0-
Pedagog Poradni Psychologiczno-
mgr Anetta Sokołowska