23 lutego przypada Światowy Dzień Walki z Depresją.
Z tego powodu publikujemy wywiad dotyczący zagrożeń depresją u nastolatków zamieszczony w lutowym numerze Kuriera Gryfowskiego.
Sytuacja związana z pandemią wywraca nasze życie do góry nogami, także to wewnętrzne, nawet u najbardziej stabilnych emocjonalnie osób. Na temat zagrożeń związanych z tą sytuacją, szczególnie jeśli chodzi o młodzież, z Magdaleną Wiśniewską – psychologiem Poradni Psychologiczno – Pedagogicznej w Gryfowie Śląskim, rozmawia Marzena Wojciechowska
- Jak to , co dzieje się aktualnie wokół nas, może wpłynąć na nasze życie emocjonalne?
-Sytuacja związana z pandemią wywraca nasze życie do góry nogami. Również to wewnętrzne, nawet u najbardziej stabilnych emocjonalnie osób. Obostrzenia związane z koronawirusem, konieczność dystansu społecznego, praca czy nauka zdalna, pozbawiają ludzi bezpośrednich interakcji społecznych. Niepewność związana z przyszłością, z życiem zawodowym, może uruchomić negatywne przewidywania na temat przyszłości. To zaś może bezpośrednio prowadzić do wystąpienia różnego rodzaju objawów- obniżony nastrój, wzrost lęku, ogólnego napięcia, utraty motywacji, trudności ze snem, utratę apetytu. Na co dzień negatywne przekonania, np. na temat bycia niekochanym czy bycia bezradnym, które są kluczowe w powstawaniu depresji , są uśpione. Negatywne doświadczenia, które przypominają okoliczności, w których powstawały te przekonania mogą je łatwo uaktywnić. Uaktywnione negatywne przekonania mogą powstrzymać pozytywne treści, a zarazem przywołać negatywne treści na swój temat, na temat świata czy przyszłości.
- Jakie są objawy depresji? Co powinno zaniepokoić rodziców?
-Najbardziej rozpoznawalne objawy to depresyjny nastrój lub utrata zainteresowań lub przyjemności, ale o depresji mówimy wówczas, gdy co najmniej pięć z niżej wymienionych objawów występuje codziennie przez okres dwóch tygodni zmieniając dotychczasowe funkcjonowanie człowieka. Są to : --depresyjny nastrój lub rozdrażnienie utrzymujące się przez większość dnia,
-istotnie zmniejszone zainteresowanie lub obniżenie przyjemnościowe we wszystkich lub prawie wszystkich działaniach,
-znaczny spadek wagi pomimo braku diety lub przyrost wagi oraz wzrost lub spadek apetytu( u dzieci brak przybierania na wadze),
-bezsenność lub nadmierna senność,
-pobudzenie psychomotoryczne lub zahamowanie psychoruchowe,
-zmęczenie lub brak energii,
-poczucie braku własnej wartości lub nadmiernej, często nieadekwatnej winy,
-zmniejszona zdolność myślenia lub koncentracji uwagi, niezdecydowanie,
-powracające myśli o śmierci( nie tylko lęk przed śmiercią), powracające myśli samobójcze, plany samobójcze,
- Czy te objawy musi zgłosić samo dziecko, czy muszą być zauważalne?
- Te objawy muszą być zauważalne subiektywnie lub obiektywnie, czyli wystarczy, że rodzic, nauczyciel zauważa problem. Czasami młody człowiek zgłasza je sam. I jeszcze jedna ważna rzecz- one nie mogą być spowodowane działaniem substancji chemicznych ( leki czy narkotyki) ani ogólnym stanem zdrowia- na przykład nadczynnością tarczycy.
- Czy obniżony nastrój dziecka może być przyczyną paniki u rodziców?
- To zależy. Jeżeli obniżony nastrój trwa codziennie przez okres dwóch tygodni i dodatkowo występują inne objawy omówione wcześniej, warto skonsultować się z psychologiem. Warto przyjść do poradni psychologiczno- pedagogicznej. Tutaj specjaliści podpowiedzą, co dalej. Jeżeli zauważymy u swojego dziecka smutek, który jest odpowiedzią na jakieś trudne dla niego wydarzenie i zazwyczaj nie trwa on dłużej niż kilka –kilkadziesiąt godzin, to pamiętajmy, że jest to naturalna reakcja dziecka na utratę czegoś.
- Czy możliwa jest w takim razie profilaktyka. Co możemy podpowiedzieć rodzicom?
-Ważny jest sposób życia. Jako rodzina spędzajmy ze sobą więcej czasu, rozmawiajmy. Dbajmy o to, aby była przestrzeń do rozmowy o emocjach, możliwość ich wyrażania i akceptacji. Doceniajmy siebie nawzajem, dostrzegajmy nawet najmniejsze pozytywy dnia codziennego. Zachowujmy się mniej krytycznie. Pozbądźmy się oczekiwań wobec dzieci, natomiast akceptujmy je jako osoby w sposób bezwarunkowy. Pamiętajmy,( ja wiem, że to jest trudne), aby w naszym życiu był czas na relaksację, odpowiednią higienę snu, aktywność fizyczną, odpoczynek, robienie czegoś zabawnego i odrywającego myśli od problemów.
- Dziękuję za rozmowę.